Doğum Sırasında Vajinal Yırtılmalar ve Bakımı

Vajinal yırtık (perineal laserasyon), doğum sırasında meydana gelebilecek vajina ve anüs çevresindeki dokuda oluşan bir yaralanmadır. Dört derece yırtık vardır ve dördüncü derece yırtık en şiddetli olanıdır. Evde destekleyeceğiniz bir kaç yöntem ile tedaviyi destekleyebilirsiniz.

Vajinal yırtık nedir?

Doğum sırasında vajinal yırtık meydana gelir . Perineal laserasyon olarak da adlandırılan bu, vajinanız ve  perineumunuzun etrafındaki dokuda (deri ve kas) oluşan bir yırtıktır . Perineum, vajinal açıklığınız ile anüsünüz (popo deliğiniz) arasındaki boşluktur.

Vajinal doğum sırasında , vajinanızın derisi incelmek suretiyle doğuma hazırlanır. Vücudunuzun bu kısmı esnemek ve bebeğinizin başının ve vücudunun travma olmadan geçmesine izin vermek içindir. Ancak vajinanızın yırtılması çok yaygındır. Doğum yapan kişilerin %90'ına kadarında vajinal doğum sırasında bir miktar yırtılma olur.

Vajinal yırtıkların tedavisi yırtığın ciddiyetine bağlıdır. Rahatsızlığınızı azaltmak için evde uygulayabileceğiniz birkaç tedavi vardır.

Perine yırtığı çeşitleri nelerdir?

Vajinal yırtıkların dört farklı derecesi vardır. Yırtılmanın şiddeti dereceyi belirler.

Birinci derece yırtık: Yırtılmaların en az şiddetlisi olan bu küçük yaralanma, vajinanız ve perineal bölgenizin etrafındaki cildin sadece ilk katmanını içerir. Genellikle dikiş gerektirmez.

İkinci derece yırtık: Bu ikinci seviye yırtık en yaygın olanıdır. Yırtık biraz daha büyüktür ve cildinizden vajinanızın ve perineumunuzun altındaki kaslara doğru daha derine uzanır. Bu yırtık dikiş gerektirir.

Üçüncü derece yırtık: Üçüncü derece yırtık vajinanızdan anüsünüze kadar uzanır. Bu yırtık türü, perineal bölgenizdeki cilt ve kasların yaralanmasını ve anal sfinkter kaslarınızın hasar görmesini içerir. Bu kaslar kakanızı nasıl yapacağınızı kontrol eder. Üçüncü derece yırtıkta dikiş atılması gerekir.

Dördüncü derece yırtık: Bu, doğum sırasında en az görülen yırtık türüdür. Vajinanızdan, perineal bölgenizden ve anal sfinkter kaslarınızdan geçerek rektumunuza kadar uzanan bu yaralanma en şiddetli türdür. Doktorunuz dikişler için sizi bir ameliyathaneye (doğum odası yerine) götürmek zorunda kalabilir.

Doğum sırasında en sık görülen yırtık türü hangisidir?

İkinci derece yırtık en yaygın olanıdır. Perineal cildinizin ilk tabakasını ve perineal kasınızın bir kısmını içerir. İnsanların yalnızca yaklaşık %5'inde üçüncü veya dördüncü derece yırtıklar vardır.

Belirtiler ve Nedenler

Doğum sırasında vajinal yırtılmaya ne sebep olur?

Doğum sırasında vajinal yırtılma, bebeğinizin doğum sırasında vajinanızı ve perineumunuzu germesi nedeniyle gerçekleşir. Bu normal ve yaygındır. Vajinanızın esneme yeteneği gibi bazı faktörler kontrolünüz dışındadır. Bebeğinizin boyutu veya doğum sırasında ortaya çıkan durumlar gibi faktörler sizi vajinal yırtılma açısından daha yüksek riske sokabilir.

Doğum sırasında yırtılma riski kimlerde daha fazladır?

Bazı faktörler yırtılma olasılığınızı artırır. Bunlar şöyledir:

  • İlk doğumunuzsa.
  • Bebeğiniz doğum sırasında yüzü yerine başının arkası size dönükse
  • Doğum sırasında forseps veya vakum veya  kullanılması .
  • Büyük bir bebek- 4 kilodan fazla
  • Doğumun ıkınma evresinin uzaması 
  • Asyalı etnik kökene sahip olmak.
  • Epidural yaptırdıysanız.

Vajinal yırtılmaya ilişkin herhangi bir risk faktörünüz olup olmadığını belirlemek için kadın doğum uzmanınıza danışın.

Vajinal yırtıkların olası komplikasyonları nelerdir?

Vajinal yırtıklar rahatsız edici ve ağrılı olabilir, ancak çoğu küçük vajinal yırtık iki hafta içinde iyileşir. Yırtığınız daha büyükse bir veya iki ay boyunca rahatsızlık hissetmeniz yaygındır. Üçüncü ve dördüncü derece yırtıklar, yaralanmanın ciddiyeti nedeniyle daha fazla komplikasyonla birlikte gelir.

Vajinal yırtıkların en sık görülen komplikasyonlarından bazıları şunlardır:

  • Enfeksiyon.
  • Kanama.
  • Ağrılı Cinsel ilişki (ilişkiye izin verildiğinde).
  • Dışkı tutamama (dışkı kaçırma).
  • Devam eden ağrı ve sızı.

Bu komplikasyonlardan herhangi birini yaşarsanız, doğum sonrası randevunuzda doktorunuza bildirin. Yaşadığınız şeyin normal olup olmadığını size bildirebilirler.

Doğum sırasında yırtıldığınızı hissediyor musunuz?

Herkesin doğum deneyimi farklıdır, bu yüzden net bir cevap yoktur. Doğum sırasında epidural veya başka ağrı kesiciler aldıysanız , doktorunuz size söyleyene kadar yırtılıp yırtılmadığınızı veya ne kadar yırtıldığınızı muhtemelen bilemezsiniz. Ancak, ağrı kesici kullanmadan doğum yapsanız bile, vajinal yırtılma hissetmeyebilirsiniz.

Yönetim ve Tedavi

Vajinal yırtıklar nasıl tedavi edilir veya onarılır?

Vajinal yırtığın tedavisi yaralanmanın ciddiyetine bağlıdır. Birinci derece yırtılmada muhtemelen dikişe ihtiyacınız olmayacaktır. İkinci, üçüncü veya dördüncü derece yırtılmada yırtığı onarmak için dikiş atılır. Dikişler altı hafta içinde kendiliğinden çözülür. Sağlık görevlileri çoğu yırtığı doğrudan doğumhanede tedavi eder. Ancak daha büyük yırtıklar, aydınlatmanın daha iyi olduğu ve cerrahın farklı ekipmanlara erişebildiği bir ameliyathaneye transfer gerektirebilir. Bu özellikle çok fazla kanama varsa geçerlidir.

En şiddetli vakaların bazılarında, doktorunuz anal sfinkterinizdeki yaralanmayı onarmak zorunda kalabilir. Bu tedavi ayrıca eriyen dikişler kullanır.

Vajinal yırtıklara evde nasıl bakım yapabilirim?

Doğumdan sonraki haftalarda yırtığınız iyileşirken biraz rahatsızlık hissedebilirsiniz. Bu rahatsızlığı hafifletmek için yapabileceğiniz birkaç şey var. Bu ipuçları her yırtılma türü için işe yarar:

Tuvaleti kullandıktan sonra kendinizi temizlemek için bir peri şişesi (sıkma şişesi) kullanın. Ilık su en iyisidir.

Silme yerine tuvalet kağıdıyla hafifçe pıt pıtlar yaparak  kurulayın.

Buz torbaları uygulayın veya içinde soğuk torba bulunan özel hijyenik pedler giyin. Bu pedler genellikle hastanede veya eczanenizde bulunur.

Bol su içerek ve dışkı yumuşatıcı kullanarak kabızlığı önleyebilirsiniz .

Oturma banyosu  yapın . Küvetinizi birkaç santim ılık suyla doldurun ve birkaç dakika içinde oturun.

Bir donut yastığın üzerine oturun. Simit gibi değil donut gibi olmalı. Üçüncü veya dördüncü derece yırtığınız varsa, eczaneden donut şeklinde bir yastık almak faydalı olabilir. Bunun üzerine oturmak, poponuzun üzerindeki baskıyı azaltır.Bunun yerine hamam havlusunu sararak, donut şeklinde de kıvırabiirsiniz.

Perineal bölgenizi tahriş eden egzersizlerden veya rahatsız edici hareketlerden kaçının. Bunlara çömelme veya merdivenlerden aşağı inme dahil olabilir.

Reçetesiz satılan bir ağrı kesici alın. Yırtığınız şiddetliyse, doktorunuz daha güçlü bir ağrı kesici verebilir.

Ağrıyı azaltan uyuşturucu bir sprey, ya da pomad kullanın, doktorunuz reçete edebilir.

Hijyenik pedlerinizin iç kısmını aloe vera ile kaplayın, buzluğa atın, sonrasında kullanın, soğuk ve yatıştırıcı etkisi perinenize iyi gelecektir.

Herhangi bir ağrı kesici almadan önce doktorunuza danışın. Emziriyorsanız (göğüsle besliyorsanız) hangi ilaçları kullanıp kullanamayacağınız değişebilir .

Vajinal yırtığın iyileşmesi ne kadar sürer?

Çoğu insan, yaklaşık iki hafta içinde vajinal yırtığın neden olduğu ağrıdan kurtulur. Yırtığınız daha büyükse, daha uzun sürebilir. Dikişleriniz kendiliğinden erir ve yırtığınız için ek bir tedaviye ihtiyacınız olmaz. Yırtığınız iyileşirken enfeksiyon belirtilerine dikkat edin. Bunlar şunları içerebilir:

  • Kötü kokulu akıntı.
  • Ateş.
  • İlaçla bile geçmeyen ağrı.
  • Bazı kişiler yırtılmadan sonra cinsel ilişkide ağrı yaşarlar. Cinsel ilişkide herhangi bir ağrı veya rahatsızlık hissederseniz, doktorunuzla görüşün. Bu konuda yardımcı olabilecek tedaviler mevcuttur.

Önlemler

Vajinal yırtılmalar önlenebilir mi?

Çoğu vajinal yırtılma kaçınılmazdır. Ancak yırtılmayı önlemek için deneyebileceğiniz bazı şeyler vardır 

Doğum sırasında yırtılmayı önlemenin yollarının kısa bir listesi şöyledir:

  1. İterken sıcak kompres
  2. Perine masajı
  3. Doğum sırasında cinsel uyarılma
  4. Epi-No ile antrenman yapın
  5. Pozisyonları zorlamak
  6. Epizyotomiden kaçının
  7. Yeterli protein aldığınızdan emin olun

Ama gelin detaylara inelim!

İterken sıcak kompres

Doğum sırasında perinenizi sıcak tutun. Ebenize ve veya doktorunuza doğum öncesi randevunuzda bunu istediğinizi söyleyin.Böylece perinenize koymak için sıcak bir bez kullanılabilir.

İterken, hemşirenize veya doğum koçunuza perineumunuza ısı uygulamanızda yardımcı olup olamayacaklarını sorun. Bu, ılık suya batırılmış bir bez olabilir. Çok kolaydır ve yırtılma olasılığını azaltmanın en etkili yollarından biridir .

Aslında, sıcak kompresin yırtılma (veya daha ciddi bir yırtılma) riskini azaltmada ne kadar etkili olduğunu kanıtlayan çok sayıda araştırma var. Dahası, ıkınma ve taçlanma ağrısına da yardımcı olabilir!

Özellikle uzun süre ıkınmada ısı, bölgedeki kan damarlarını genişletmeye yardımcı olur, bu da onları rahatlatır ve sizi yırtılmaya DAHA AZ duyarlı hale getirir!

Hamileliğiniz sırasında perine masajı!

 Evet, doğru okudunuz. Perine masajı, perinenizi doğum sırasında oluşan yoğun esnemeye hazırlamayı amaçlar. Temel olarak, doğum kanalınızı çevreleyen dokuları, kasları ve cildi rutin olarak esneterek onu büyük güne hazır hale getirirsiniz.Perine masajı, perineumunuzun daha kolay gerilmesine yardımcı olabilecek bir tekniktir. Bunu hamileliğinizin yaklaşık 34. haftasından sonra ve doğum sırasında yapabilirsiniz.

Doğum sırasında cinsel olarak uyarılmak

Tamam, ne? Evet, doğru ve Ina May Gaskin bunu kendisi doğruladı! Cinsel olarak uyarıldığınızda, doğal olarak daha fazla kayganlık üretirsiniz ve vajinanızın duvarları biraz daha kalın, uzun ve daha elastik hale gelir, çünkü, yani, bir penisin içine girmek üzere olduğunu düşünür.

Bunun biraz uçuk olduğunu biliyorum, ancak araştırmalar bunu desteklediği için bunu eklemek istedim! Pek çok kadının doğum sırasında cinsel olarak uyarılmaya sıcak bakmadığını biliyorum. Ama orgazmik doğum diye bir şey duydunuz mu? Bu bir şey ve bu kadınlar asla yırtılmıyor.

 Epi-No ile antrenman yapın

Aslında bununla ilgili kişisel bir deneyimim yok ama araştırmalar bu küçük cihazın gerçekten İŞE YARADIĞINI gösteriyor! Epi-No, vajinanıza yerleştirdiğiniz yumuşak, silikon bir balon olan bir pelvik taban eğitmenidir. Doğum için hazırlık olarak pelvik tabanınızdaki kasları germek ve güçlendirmek için yavaşça şişer.

Hamileliğiniz boyunca pelvik taban kaslarını çalıştırmak için kullanılması önerilir, ancak yalnızca hafifçe şişirirsiniz. Daha sonra, hamileliğinizin 36. haftasından başlayarak, kaslarınız tam 10 cm genişlemeye hazır olana kadar balonun boyutunu kademeli olarak artırdığınız germe egzersizi işlevine geçersiniz !

Klinik çalışmalar,Epi-No ile egzersiz yapan ilk kez anne olan kadınların %70'inde yırtılma olmadığını gösteriyor!

İşin püf noktası ? Epi-No, Avustralya ve Avrupa'da yaygın olarak incelenmiş, desteklenmiş ve kullanılmış, ancak yayınlandığı tarih itibarıyla ABD'de FDA onaylı değil. Bu, bir tane edinmeyi biraz zorlaştırabilir - ancak imkansız değil.

İttiğiniz pozisyon bir rol oynayabilir

Evet, doğum yaparken çömelmenin yırtılma şansınızı biraz daha kötü hale getirebileceği gösterildi . Şimdi, çömelme eller ve dizlerle aynı şey değildir. Öte yandan, eller ve dizler üzerinde itme , yırtılma olasılığının daha düşük olmasıyla ilişkilendirilebilir ve doğum yapmak için harika bir yoldur!

Aslında, herhangi bir destekli diz çökme pozisyonu (örneğin yatağın üstüne veya doğum topunun üzerine serilmiş), destekli oturma pozisyonu veya yan yatma pozisyonu yırtılma riskinizi en aza indirebilir .

Ama bir düşünün, çömelmek ve ıkınmak perineumunuza çok daha fazla baskı uygular. Doğum yaparken yerçekimi sizin dostunuzdur (yani, birçok kadın sırt üstü doğum yapmayı sevmez), ancak gözyaşları söz konusu olduğunda yerçekimi sizin dostunuz olmayabilir.

Doğum sırasında dik oturun veya yan tarafınıza uzanın (düz uzanmak yerine).

Epizyotomi yaptırma olasılığınızı azaltın

Kısacası, epizyotomi doğum sırasında perineumunuzda yapılan küçük bir cerrahi kesidir. Bazen bu kaçınılmazdır ve aslında doğumunuzu daha güvenli hale getirir. Ama gerçekte, bunlar yalnızca nadir durumlarda kullanılmalıdır. Ne yazık ki, birçok sağlayıcı hala eski usuldür ve rutin olarak epizyotomi uygular (ki biz bunu istemiyoruz!).

Epizyotomiler ciddi bir yırtılma riskinizi gerçekten artırabilir, ancak biraz açıldıktan sonra yırtılmaya devam edebilir. Peki, bundan kaçınmanın en kolay yolu nedir?

Bunu önceden doktorunuzla görüşün ve epizyotomi istatistikleri hakkında biraz araştırma yapın. Doktorunuzun ortalamadan yüksek bir epizyotomi oranı varsa, doktor değiştirmeyi düşünmeye değer olabilir.

 Protein tüketin

Evet! Kimse bundan bahsetmiyor ama birlikte çalıştığım bir doktordan bu sebebi duydum ve tamamen mantıklı! Protein alımınızın yeterli olduğundan emin olmak, doku sağlığını ve elastikiyetini destekleyecek ve bu da daha kolay bir doğuma olanak tanıyabilir .

Yeterli protein tüketiminin yanı sıra, tabii ki susuz kalmadığınızdan ve dengeli, sağlıklı bir diyet uyguladığınızdan emin olun! 

Unutmayın, bu yöntemler gözyaşlarını azaltmaya yardımcı olabilir, ancak çoğu çalışma gözyaşı miktarında yalnızca küçük bir azalma olduğunu göstermektedir. Yırtılmayı önlemek için bu ve diğer yöntemler hakkında doktorunuzla ve ebenizle görüşmeniz en iyisidir.

Yırtılmadan doğum yapılabilir mi?

Evet, yırtılmadan doğum yapmak mümkündür. Ama çoğu insan en azından biraz yırtılır.

Doğum sırasında yırtılmak mı yoksa kesilmek mi daha iyidir?

Epizyotomi ,doktorunuzun vajinal açıklığınızın kenarından dışarıya doğru bir kesi yaptığı bir işlemdir. Bu, vajinal açıklığınızı kontrollü bir şekilde genişletir, ancak her zaman yırtılmanızı engellemez. Uzmanlar  rutin epizyotomileri önermez ve doğal olarak yırtılmanızı tercih eder. En son araştırmalar, perineumunuzun doğal olarak yırtılmasına izin vermenin daha iyi olduğunu öne sürüyor.

Görünüm / Prognoz

Daha önce vajinal yırtığım olduysa normal doğum yapabilir miyim?

Evet. Daha önce doğumda yırtılma olduysa, yine de vajinal doğum planlayabilirsiniz. Ciddi yırtılmaları olan kişiler üzerinde yapılan çalışmalarda bile, gelecekte vajinal doğumdan kaçınmanız gerektiğini söyleyen net bir kanıt yoktur. Bunun istisnası, bağırsak kontrol sorunlarınız veya önceki vajinal yırtılmadan kaynaklanan sıkıntılarınız olması olabilir. Gelecekte vajinal doğum yapmaktan emin değilseniz, kadın doğum uzmanınızla görüşün.

Bir dahaki doğumda yine yırtılır mıyım?

Kesinlikle hayır. İlk doğumunuzda yırtılmanız, sonraki doğumlarınızda da yırtılacağınız anlamına gelmez. Aslında, çoğu insan her doğumda daha az yırtıldığını fark eder. Çoğu çalışmada, üçüncü veya dördüncü derece yırtılma olma olasılığı %3'ten azdır. Yırtılma konusundaki endişelerinizi her zaman doktorunuzla görüşmeniz en iyisidir.

Günlük Yaşam

Doktorumla ne zaman iletişime geçmeliyim?

Aşağıdaki durumlarda doktorunuza başvurmalısınız:

  • Dikişleriniz ağrıyorsa veya kokuyorsa.
  • Ateşiniz çıkar.
  • Ağrı kesici ilaçlara rağmen ağrınız veya sızınız daha da kötüleşiyorsa.
  • Bağırsaklarınız üzerindeki kontrolünüzü kaybedersiniz.
  • İdrar yaparken canım acıyor diyorsanız
  • Seks acı verici ise

GEBEBE.ONLİNE'DAN bir not

Doğum sırasında vajinal yırtıklar birçok hamile için yaygın bir endişe kaynağıdır. Doğumdan önce doktorunuzla görüşün ve yırtılma konusundaki endişelerinizi dile getirin. Yırtılma riskiniz hakkında sizinle konuşabilir ve bazı rehberlikler sunabilirler. Çoğu insan ciddi yırtıklar yaşamaz ve doğumdan birkaç hafta sonra iyileşir. Daha büyük yırtıklar dikiş gerektirir ve iyileşmesi daha uzun sürer. Neyse ki, iyileşirken perineal bölgenizin daha iyi hissetmesini sağlayacak birkaç evde tedavi yöntemi vardır. Cinsel ilişki sırasında ağrı gibi vajinal yırtığın uzun vadeli komplikasyonlarını yaşarsanız bir doktorunuzla iletişime geçin.